Transvaalwijk – Toen en Nu

Een wandeling in de oude wijk

Transvaalwijk – STEDELIJKE TRANSFORMATIE IN DE TUSSENTIJD december 31, 2009

 Mobiel projectbureau OpTrek wenst een verrassend 2010 en dankt voor de goede samenwerkingen in 2009! 

Met hartelijke groet,
Sabrina Lindemann
projectleider
  
 
Mobiel projectbureau OpTrek ism Studio Iris Schutten en Trancity
  
STEDELIJKE TRANSFORMATIE IN DE  TUSSENTIJD
verslag van 15 oktober 2009
 
Op 15 oktober 2009 vond op verschillende bouwlocaties aan de De la Reyweg/Kempstraat in de Haagse wijk Transvaal de studiedag ‘Stedelijke transformatie in de TUSSENTIJD’ plaats. Meer dan 140 gasten uit heel Nederland en zelfs België vonden in de vroege ochtend de weg naar Den Haag.
Deze dag was vooral bedoeld om te kijken naar de vele mogelijkheden die de tussentijd biedt (de vaak langdurige fase tussen afbraak en nieuwbouw) voor tijdelijk gebruik. Gezocht werd na een gebruik dat een impuls kan betekenen voor de bestaande wijk en voor het opdoen van nieuwe ideeën voor de toekomst van de buurt. De projecten Hotel Transvaal*-***** verblijf in de Tussentijd en het Blauwe Huis in IJburg werden gepresenteerd naast concepten uit het Laboratorium voor de Tussentijd (en initiatief van OpTrek) , en er kwamen vragen rond regelgeving, waardeontwikkeling en het beleid in deze periode aan bod.
Hoewel de Haagse herstructureringswijk Transvaal de aanleiding was, was dit programma relevant voor elke transformatiewijk in Nederland. Met plenaire lezingen door René Boomkens (hoogleraar sociale en cultuurfilosofie aan de faculteit der Wijsbegeerte van de Rijksuniversiteit Groningen) en Klaus Overmeyer (landschapsarchitect, Studio Urban Catalyst, Berlijn), workshops en een wijkwandeling o.l.v. Steven van Schuppen werd een brede groep van ‘wijkwerkers’ uit gemeentes, corporaties de advieswereld, architecten en kunstenaars geïnspireerd om de tussentijd te zien als een periode met eigen kwaliteiten en potenties.
 
De dag vond plaats in de tussentijd zelf; op een nog niet opgeleverde bouwlocatie in Transvaal. Onder de titel ‘flexspace’, ontworpen door René Jansen en Angelique Josten was op locatie een ‘site-specifieke’ transparante ruimtelijk installatie gebouwd,  geschikt voor de verschillende programma-onderdelen. Een bijzondere vormgeving die het thema van de dag illustreerde en de potentie van tussenruimte en tussentijd zichtbaar maakte.
 
De moderatie van de dag lag in handen van Chris Keulemans (journalist en directeur Tolhuistuin Amsterdam).
 
De verslagen van de workshops zijn binnenkort te downloaden van www.hoteltransvaal.com/lab
De lezing van Rene Boomkens (en binnenkort ook Klaus Overmeyer) zijn als video op internet nu al te beluisteren. www.hoteltransvaal.com
 
Voor meer info:
www.trancity.nl
iris schutten
 
Mede mogelijk gemaakt door: ERA Contour, Fonds BKVB, Gemeente Den Haag (diensten OCW en DSO), Mondriaan Stichting, Stichting DOEN, Stimuleringsfonds voor Architectuur, Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV), Woningcorporatie Haag Wonen, Woningcorporatie Staedion, Ministerie van VROM.
Na acht jaar werken van de kunstenaarsorganisatie Mobiel projectbureau OpTrek in de Haagse stadsvernieuwingswijk Transvaal verschijnen in het voorjaar 2010 twee publicaties: 
 
 
  
 1. OpTrek in Transvaal. Over de rol van publieke kunst in de stedelijke ontwikkeling, Interventies en onderzoek.
Veronica Hekking, Sabrina Lindemann, Annechien Meier (redactie)
17 x 24 cm | paperback | 432 pagina’s | rijkelijk geïllustreerd | Nederlandstalig met uitgebreide Engelse samenvattingen | ISBN 978-94-90322-06-9 | Uitgeverij Jap Sam Books (voormalig Episode) | ontwerp Harmine Louwe
 
OpTrek in Transvaal. Over de rol van publieke kunst in de stedelijke ontwikkeling is een overzichtswerk en biedt inzicht in het projectenarchief van de opdrachten die Mobiel projectbureau OpTrek in Transvaal in de periode 2002-2009 realiseerde. Daarbij reflecteert deze publicatie op de positie van kunstenaars in stedelijke transformatiegebieden en hun rol als urban curator.
 
 
2. Stedelijke transformatie in de Tussentijd, Hotel Transvaal als impuls voor de wijk.
Sabrina Lindemann, Iris Schutten (redactie)
17x 23 cm | paperback | 240 pagina’s | rijkelijk geïllustreerd | Nederlandse en Engelse versie | NL: ISBN 978 90 8506 7481, ENG: ISBN 978 90 8506 8181, Uitgeverij SUN/Trancity | ontwerp Stout Kramer
 
Stedelijke transformatie in de Tussentijd, Hotel Transvaal als impuls voor de wijk beschrijft specifieker de tussentijd (de vaak langdurige fase tussen afbraak en nieuwbouw) als een fase met eigen potenties en kwaliteiten die gebruikt kunnen worden in de ontwikkeling van de stad. Het project Hotel Transvaal*-*****, verblijf in de Tussentijd fungeert als concreet voorbeeld.
 
Deze twee publicaties vullen elkaar inhoudelijk erg mooi aan naast een duidelijk verschil in onderwerp, benadering, schaal, perspectief en doelgroep.
De publicaties worden begin voorjaar 2010 gepresenteerd. Mocht u nog vragen hebben over bovenstaande dan horen wij dit graag. Het is ook mogelijk bij de uitgevers de publicaties al te bestellen!
 
Met dank aan:
Mondriaan Stichting, Fonds 1818, Gemeente Den Haag, Stroom Den Haag, Woningbouwcorporatie Staedion, Ministerie van VROM, Stimuleringsfonds voor Architectuur, Fonds BKVB, Stichting DOEN.
CONTACT

 

Optrek

 — Aankondiging —

STUDIEDAG

Uitnodiging

Datum: Donderdag 15 oktober 2009, van 09.00 uur tot 17.00 uur.

Mobiel projectbureau OpTrek, Studio Iris Schutten en Trancity organiseren een landelijke studiedag over de ‘tussentijd’, de vaak langdurige periode van sloop en nieuwbouw. Niet het eindbeeld staat centraal, maar de transformatietijd als een periode met een eigen betekenis.
 
Een dag voor corporaties, ontwikkelaars en (lokale) overheid; én voor architecten, stedenbouwers en kunstenaars.
 
Thema
Veel Nederlandse wijken ondergaan een ingrijpende transformatie. Vaak is de blik daarbij gericht op de toekomst terwijl in de tussentijd, de langdurige periode van sloop en nieuwbouw, hele generaties opgroeien tussen dichtgetimmerde huizen, gaten in het stedelijk weefsel en uit elkaar vallende sociale verbanden. De tussentijd is een periode waar tot dusver weinig rekening mee wordt gehouden in de planvorming. Men heeft slechts het eindbeeld voor ogen, men droomt over en werkt aan hoe het ooit gaat worden. In die tussenliggende periode moet iedereen even doorbijten en afzien. De studiedag belicht de langdurige fase van afbraak en nieuwbouw in de stedelijke vernieuwing als een periode met eigen kwaliteiten en potenties. Hoe kan deze worden ingezet als sturende factor bij stedelijke vernieuwing? Wat betekent tussentijd voor regelgeving, cartografie, maatschappelijk en cultureel kapitaal, planprocessen en beleid?  Welke rol kan kunst hierin spelen?
 
Locatie en vormgeving
De studiedag is een eendaags evenement dat zich afspeelt op verschillende locaties in de letterlijke tussentijd van de herstructureringswijk Transvaal in Den Haag; zoals een bouwput en cascogebouwen. Het geeft deelnemers een bijzondere, ruimtelijke belevenis welke een verrassende kijk op tussentijd en stedelijke ontwikkeling biedt.
De speciale vormgeving van de locaties en de lunch wordt gedaan door jansen & josten (René Jansen en Angelique Josten)
 
Voor wie
De studiedag biedt inzicht in verschillende strategieën die invulling geven aan tijdelijke tussenruimte of een andere aanpak bieden voor stedelijke transformatie. Concrete ervaringen uit vele jaren werken in de tussentijd komen uitvoerig aan bod. De studiedag is daarmee zeer relevant en leerzaam voor woningbouwcorporaties, ontwikkelaars, gemeentes, stedenbouwkundigen, architecten, kunstenaars, sociologen en allen die betrokken en/of geïnteresseerd zijn in stedelijke vernieuwing.
 
Inhoud van de dag
Het ochtendprogramma is plenair; daarin o.a. lezingen van René Boomkens (hoogleraar sociale en cultuurfilosofie aan de faculteit der Wijsbegeerte van de Rijksuniversiteit Groningen) en Klaus Overmeyer (landschapsarchitect, Studio Urban Catalyst, Berlijn – Nederlands gesproken). 
’s Middags zijn er een aantal parallelgroepen geprogrammeerd over specifieke aspecten van de ‘tussentijd’, zoals regelgeving, waardeontwikkeling, flexibele planprocessen; en ook is er een presentatie van het kunstproject Hotel Transvaal*-*****, verblijf in de Tussentijd uit de Haagse wijk Transvaal en een wandeling door de wijk.
Ter afsluiting is er een plenair debat over de mogelijkheden om de ’tussentijd’ concreet te verankeren in beleid en praktijk van transformatieprocessen. Met o.a.: René Boomkens, Klaus Overmeyer. Willem Sulsters, Henk Ovink (directeur Nationaal Ruimtelijke Ordening VROM) en Mirjam Huffstadt (lector Hogeschool Utrecht). Het plenaire programma staat onder leiding van Chris Keulemans.
 
Ochtendprogramma
In het programma zijn pauzes voor koffie, thee en verplaatsingen opgenomen.
09.00    Ontvangst
09.30    Opening door Chris Keulemans
09.40    Hotel Transvaal en het Laboratorium voor de Tussentijd door Sabrina Lindemann (Mobiel Projectbureau OpTrek) en architect Iris Schutten.
10.00     Referaat en vragenronde: ‘Tussentijd en stedelijke vernieuwing’ door René Boomkens.
11.00     Referaat en vragenronde: ‘Tijdelijk gebruik als katalysator voor dynamische planprocessen’ door Klaus Overmeyer.
12.00     Lunch
 
Middagprogramma
Tweemaal een ronde parallelgroepen. In elke ronde kan de deelnemer inschrijven voor één van onderstaande groepen:
 
13.00    Eerste ronde parallelgroepen
 
1. Hotel Transvaal* – *****,

verblijf in de Tussentijd & Het Blauwe Huis
Hotel Transvaal was het grootste hotel van de wereld met hotelgangen waar de trams en de bussen doorheen reden en met hotelkamers in sloopwoningen. In de nieuwbouwwijk IJburg in Amsterdam werd een luxe villa tijdelijk aan de markt onttrokken waardoor een plek voor het ongeplande, voor ‘het nog te wensen’ aan de wijk werd toegevoegd: het Blauwe Huis. Video en dialoog met Sabrina Lindemann, Jeanne van Heeswijk, Luc Meuwese (gemeente Den Haag) en Caroline Sleeuwaegen (woningbouwcorporatie Staedion) o.l.v Chris Keulemans
 
2. Regelgeving in de Tussentijd
Wil men de tussentijd en de tussenruimte inzetten voor gebruik, dan heeft dat consequenties voor de omgang met regelgeving en vergunningstrajecten. Met o.a. Jeroen Singelenberg (SEV), Jan Jongert (2012 architecten), o.l.v. Catja Edens
 
3. Tussentijd als waardegenerator
Projecten in de tussentijd kunnen op verschillende wijze waarde genereren. Hoe wordt die waarde zichtbaar, gekapitaliseerd en geïnd. Met o.a. Hans Venhuizen, Ergün Erkoçu (concept 0031), en Willem Sulsters (WSA stedelijke ontwikkeling), o.l.v. Simon van Dommelen
 
4. Flexibele planprocessen en beleid
Het idee dat tussentijd een afgebakende periode is, is een idee-fixe. Men zou beter kunnen spreken van ‘eeuwig durende tussentijd’, de stad is immers continu in verandering. Met o.a. Bernadette Janssen (BVR), Like Bijlsma, Iris Schutten en Klaus Overmeyer o.l.v. Mark van de Velde
 
5. Transvaal in de Tussentijd, wijkwandeling
De vooroorlogse, multi-etnische wijk Transvaal in Den Haag is een wijk in transformatie, tot 2015 worden er 3000 sociale huurwoningen gesloopt en daar komen 1600 woningen voor terug. Tijdens deze wandeling worden een aantal ‘tussentijdlokaties’ bezocht en wordt gesproken met Martin Verwoest (Staedion), betrokkenen en bewoners. Wijkwandeling o.l.v. Steven van Schuppen.
 
6. Mogelijkheden in de Tussentijd
Speeddate met Stichting DOEN voor extra inspiratie en inzichten om eigenzinnige plannen daadwerkelijk te verwezenlijken.
 
14.30    Tweede ronde parallelgroepen. Een keuze uit bovenstaande groepen.
16.00     OPA theater presenteert dé visie op de toekomst van transformatiegebieden. Visionair, ambitieus en maatschappelijk verantwoord.
16.15    Slotdiscussie
17.00    Borrel en hapjes
 
Meer informatie over de parallelgroepen en de sprekers op www.trancity.nl/tussentijd

Informatie en inschrijven
• Op de website van Trancity vindt u een uitgebreide versie van het programma met meer informatie over de parallelgroepen en de sprekers. www.trancity.nl/tussentijd
• Datum: Donderdag 15 oktober 2009, van 09.00 uur tot 17.00 uur.
• Precieze locatie (in de wijk Transvaal in Den Haag) wordt nog bekend gemaakt. Transvaal is met de tram vanaf Station Den Haag Holland Spoor snel bereikbaar. U ontvangt over de locatie verdere informatie na uw inschrijving.
• De kosten van deelname zijn € 275,- (exclusief BTW), inclusief consumpties, lunch en een borrel na afloop.
• Voor studenten is een aantal plaatsen gereserveerd tegen het gereduceerd tarief van € 47,50 incl. lunch en consumpties.
• Mocht u om andere reden in aanmerking denken te komen voor een prijsreductie, neem dan contact op met Trancity.
• U ontvangt voor uw deelname een factuur van Trancity die voor 15 oktober dient te zijn betaald.
• Tot uiterlijk twee weken voor aanvang kunt u kosteloos annuleren; daarna wordt de helft van het inschrijfgeld in rekening gebracht.
• Mocht u onverwacht verhinderd zijn, dan kunt u altijd een collega uw plaats laten innemen. Meld dit tevoren bij Trancity.
• Voor contact en meer informatie: Trancity, SimonFranke,info@trancity.nl, 023-5324144
 
Inschrijven via www.trancity.nl/tussentijd 
Initiatief
De studiedag is een initiatief van Mobiel projectbureau OpTrek (Sabrina Lindemann) en Studio Iris Schutten.
 
Meer informatie Hotel Transvaal en Laboratorium voor de Tussentijd

www.hoteltransvaal.com

www.hoteltransvaal.com/lab

NIEUWS
bron: HOTEL TRANSVAAL     datum: 10.09.2009
PUBLICATIE
In de winter van 2009-2010 verschijnt bij SUN Trancity de publicatie
 
Sabrina Lindemann / Iris Schutten (redactie):
Stedelijke transformatie in de tussentijd
– Hotel Transvaal als impuls in de wijk

Paperback, 17 x 23 cm,
240 pagina’s,
ISBN 978 90 8506 7481,
€ 34,50
 
Bestel nu reeds deze publicatie via  www.trancity.nl/tussentijd
   
Publicatie en studiedag zijn mede mogelijk gemaakt door: Era contour, Fonds BKVB, Gemeente Den Haag (diensten OCW en DSO), Mondriaan Stichting, Stichting DOEN, Stimuleringsfonds voor Architectuur, Stroom Den Haag,  Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV), Woningcorporatie Haag Wonen, Woningcorporatie Staedion, VROM  (Stand 31 aug. 2009).
Deze e-mail is u toegestuurd omdat u geabonneerd bent op de nieuwsbrief van Hotel Transvaal. Wilt u zich afmelden,  www.trancity.nl/tussentijd

///////////////////////////
Sabrina Lindemann
mob: 0031 (0) 6 40012241

STEDELIJKE TRANSFORMATIE IN DE TUSSENTIJD
15 oktober 2009 – Transvaal Den Haag